Uit het Avans toetskader (2017):

“Alle toetsen in het curriculum vormen samen een coherent toetsprogramma. Ook het afstudeerprogramma bevat meerdere toetsen. Zo komt de diversiteit aan bod van alle competenties waar een startbekwame beroepsprofessional over moet beschikken”.

Net afgestudeerde beroepsprofessionals houden zich bezig met uiteenlopende beroepsopdrachten en -handelingen. Daarom toetst Avans de student in opleiding op verschillende momenten, op verschillende manieren en in verschillende contexten.

De combinatie van toetsen is bewust en beargumenteerd samengesteld. Zo vormen alle toetsen van het curriculum samen een coherent toetsprogramma. Dit programma toetst de student in zijn ontwikkeling naar beroepsbekwaamheid.

Aan het einde van de opleiding wordt het hbo-niveau bereikt en worden beroepsopdrachten en –handelingen op eindniveau getoetst. Met de juiste combinatie van toetsen kan een uitspraak worden gedaan over de verworven beroepsbekwaamheid van de student en daarmee de realisatie van de eindkwalificaties van de opleiding.

Deze toetsen op eindniveau vormen samen het afstudeerprogramma van de opleiding en zijn onderdeel van het toetsprogramma.

Om tot een bewust en beargumenteerd toetsprogramma te komen wordt uitgegaan van
onderstaand ontwerpmodel zoals dit in het Protocol Verbeteren en Verantwoorden van Afstuderen in het hbo 2.0 het uitgangspunt is (Andriessen, 2017). Dit protocol is een vervolg op het rapport Beoordelen is mensenwerk (Expertgroep Protocol, 2013).

Het ontwerp van het toetsprogramma van de opleiding begint bij de beroepsbekwaamheid waarover een student moet beschikken als beginnend beroepsbeoefenaar. De bekwaamheid wordt ‘bewezen’ door de prestaties die de student levert op basis van de door de opleiding gegeven beroepsopdrachten. Die opdrachten zijn de toetsen in het toetsprogramma, die resulteren in beroepsproducten en -handelingen. Vervolgens worden de prestaties beoordeeld door examinatoren.

Handreiking toetsprogramma

De handreiking toetsprogramma is gebaseerd op het ontwerpmodel van Andriessen (bovenstaand figuur). Ze ondersteunt opleidingen bij het maken van een samenhangend toetsprogramma en een beroepswaardig afstudeerprogramma dat richting geeft aan curriculumontwikkeling en houvast biedt voor kwaliteitsborging.

De handreiking bevat heldere richtlijnen en praktische stappen om te komen tot:

• een toetsprogramma,
• een visuele weergave daarvan
• en een bijbehorende verantwoording.

Kwaliteitscheck Toetsprogramma (KCTP)

Naast de handreiking kan de Kwaliteitscheck Toetsprogramma (KCTP) worden ingezet om de kwaliteit van het toetsprogramma vast te stellen.

Met een team van verantwoordelijken (meestal onderwijscommissie en/of toetscommissie) onderzoek je met de KCTP of het programma voldoet aan zeven kwaliteitscriteria. Deze criteria zijn ontleend aan wettelijke vereisten (NVAO) en wetenschappelijk onderzoek en literatuur (Baartman, Prins, & van der Vleuten, (2007); Baartman, Kloppenburg & Prins, (2013); Dijkstra, van der Vleuten & Schuwirth, (2010); Van der Vleuten, et al. (2012); Sluijsmans, Joosten-ten Brinke, van Schidt-Mol, (2015); Baartman & van der Vleuten (2015)).

Elk kwaliteitscriterium is geconcretiseerd naar indicatoren die de basiskwaliteit (norm) van een goed toetsprogramma weerspiegelen.

Via toetssupport@avans.nl kun je ondersteuning krijgen bij het inzetten van de KCTP.